विषफेज (Bisfez) ~ NepalAyurveds.com

Friday

विषफेज (Bisfez)

परिचयः

विषफेज, जसलाई अंग्रेजीमा Wall Fern भनिन्छ, नेपालमा पाइने एक विशेष प्रकारको जडीबुटी हो। यसको बैज्ञानिक

नाम Polypodium vulgare L. हो र यो Polypodiaceae परिवारमा पर्छ। विषफेज जमिनमा उम्रने वा अरू रूखमा उम्रने फर्न वर्गको वनस्पति हो। यसको प्रकन्द चौडा र घस्रने प्रकारको हुन्छ, जसको सतह खैरो कत्लाहरूले ढाकेको हुन्छ। यसको पात ३० देखि ६५ से.मी. लामो र ८ देखि १५ से.मी. चौडा हुन्छ। माथिल्लो सतह चिल्लो हुन्छ भने तल्लो सतहमा हल्का रौंहरू पाइन्छन्। पातको तल्लो सतहमा खैरो रंगका प्रजनन संरचनाहरू पाइन्छन्, जसलाई sori भनिन्छ।

नेपालमा उपलब्धता:

विषफेज नेपालभरि १३०० देखि २७०० मीटर उचाइमा पाइन्छ। यो चिसो, सेपिलो, र उत्तरतर्फ फर्केको पाखामा राम्रोसँग उम्रन्छ। यो वन क्षेत्रहरू र डाँडाहरूमा पाइन्छ, जहाँ प्रशस्त मात्रामा चिसोपन रहन्छ। यसको लागि सुक्खा र घाम नपर्ने ठाउँहरू अनुकूल हुन्छन्।

सङ्कलन समय र प्रयोग हुने भाग:

विषफेजको औषधीय प्रयोगको लागि मुख्य भाग भनेको यसको प्रकन्द (rhizome) हो, जसलाई ढुङ्गाको जरा जस्तो मानिन्छ। यसलाई भदौदेखि असोजसम्म सङ्कलन गरिन्छ। यस भागलाई काटेर सुकाएर व्यापारमा प्रयोग गरिन्छ। सुकाइएको प्रकन्द खैरो र काष्ठिल हुन्छ र यसको सतहमा साना कत्लाहरू हुन्छन्। यसको मोटाई लगभग ०.५ से.मी. र लम्बाई ३ देखि ८ से.मी. सम्म हुन्छ।

उपयोग र फाइदाहरू:

विषफेज औषधीय गुणहरूका लागि प्रसिद्ध छ। यसलाई परम्परागत औषधिको रूपमा धेरै वर्षदेखि प्रयोग गरिँदै आएको छ। विशेष गरी ढाड दुखाइमा यसको प्रयोग गरिन्छ। प्रकन्दलाई पिसेर मकैको पिठोमा मिलाएर भुटेर दिनको ३ पटक, ८ चम्चा खाँदा ढाडको दुखाइ कम हुन्छ। साथै, यो पेटको समस्याहरू समाधान गर्न पनि प्रयोग गरिन्छ। विषफेजको औषधीय गुणहरूले गर्दा यसलाई नेपालका धेरै घरपरिवारहरूमा प्रयोग गरिन्छ।

संरक्षण स्थिति:

विषफेजको अत्यधिक औषधीय प्रयोग र व्यापारिक महत्व भएकोले यसको संख्यामा कमी आउन सक्ने सम्भावना छ। यसलाई जोगाउनका लागि उचित र दिगो सङ्कलन पद्धतिको पालन गर्नु आवश्यक छ।

प्रयोग विधिः

विषफेजलाई प्रयोग गर्न यसको प्रकन्दलाई सुकाएर पाउडर बनाइन्छ। यो पाउडर मकैको पिठोसँग मिलाएर भुटिन्छ र त्यसलाई दैनिक ३ पटक ८ चम्चा प्रयोग गरिन्छ। यो मिश्रण ढाड दुखाइ र पेटको समस्याहरूलाई समाधान गर्न उपयोगी हुन्छ।

Introduction:

Bishfej, also known as the Wall Fern, is a perennial herb found only in Nepal. The scientific name of this plant is Polypodium vulgare L., and it belongs to the family Polypodiaceae. It is terrestrial or epiphytic-a fern that either grows on the ground or is capable of attaching itself to trees. Bishfej contains a creeping rhizome covered with brown linear scales. Its fronds or leaves grow between 30 to 65 cm long and 8 to 15 cm wide. The upper surface of these leaves is smooth, while the lower side has fine hairs with brown reproductive structures called sori. It grows well in damp, shady areas of north slopes.

Availability in Nepal:

Bishfej is found all over Nepal, from 1300 to 2700 meters in altitude. It thrives in cool shady places; hence, the north-facing slopes are very suitable for it. Generally found in forests and hilly areas where moisture is sufficient.

Time of Collection and Parts Used:

The rhizome of Bishfej is modified for stem lying underground and used as medicine. Collection: It is collected in the month of September and October. After harvest, the rhizome is brown coloured, woody in nature with small brown scales. The dried rhizome is about 0.5 cm thick and 3 to 8 cm long.

Uses and Benefits:

Bishfej has been utilized in folk remedies for a very long period of time due to its curing effects. Among the most popular applications of the herb, the following can be pointed out: back pain relief. The powdered rhizome is mixed with corn flour roasted and taken three times per day about 8 teaspoons per dose. Such a mixture is considered to reduce backaches and soothe other body pains. Moreover, Bishfej keeps stomach problems away, aiding digestion and dispelling discomforts. Its natural healing properties make it an indispensable herb in herbal remedies among the Nepali households.

Conservation Status:

It is widely available; however, its medicinal uses have brought this herb into importance in Nepal's herbal trade. But overharvesting for commercial purposes threatens its wild availability; hence, sustainable harvesting practices are encouraged.

Method of Use:

In using Bishfej, the rhizome is dried and then ground into a fine powder. The powder is often mixed with corn flour and roasted. The roasted mixture may be taken as a remedy for backaches and stomach issues. In traditional medicine, about 8 teaspoons of this mixture are consumed three times a day for effective results.

Reference

Hindi To Nepali Dictionary Words Starting From बो

100 Common Nepali Slang Words with Hindi Translation: A Fun Guide to Understanding Nepali Conversations

Bridging Cultures: Daily Use Hindi Sentences in Parties with Nepali Meaning

Daily Hindi Sentences for Kids with Nepali Translations: A Simple Guide

Daily Office Sentences: Essential Hindi-Nepali Translations for Everyday Use

Daily Use Hindi Sentences for Parents with Nepali Meanings: A Guide for Everyday Conversations

Daily Use Hindi Sentences for Students with Nepali Meaning

Essential Daily Sentences for Market Conversations: Hindi to Nepali and Vice-Versa

find word you want

https://easyayurveds.com/ayurvedic-medicine-for-common-cold/

https://easyayurveds.com/ayurvedic-medicine-for-weight-loss/